O nauczycielu Balonie
Poszukiwanie zaginionej lokalnej historii to meritum mego życia. Teraz piszę o nauczycielu Ferdynandzie Balonie, to co mi przekazała jego córka Zofia Kapłon, mieszkająca w Krakowie.
Ferdynand Balon urodził się 24 grudnia 1899 r. w Choczni koło Wadowic, pochodził z rodziny chłopskiej, był najstarszym z trzynastoroga rodzeństwa. Jego ojciec Jan został organistą w Rybnej pod Krakowem. Tam Ferdynand spędził dzieciństwo i młodość. Po ukończeniu Instytutu Nauczycielskiego został nauczycielem w Trzebini. W 1926 r. założył rodzinę. Ożenił się z Kazimierą - nauczycielką wywodzącą się z rodziny
o wielopokoleniowych tradycjach nauczycielskich. Kolejnymi etapami pracy pedagogicznej małżeństwa Ferdynanda i Kazimiery Balonów były Filipowice koło Krzeszowic, Bolęcin i Libiąż Mały, gdzie Ferdynand przez dziesięć lat był kierownikiem szkoły powszechnej.
W Libiążu założył ogniwo Związku Strzeleckiego, prowadził chór i zespół teatralny. W zespołach gromadził synów i córki górników Kopalni Węgla „Janina”. Pracy zawodowej i społecznej oddawał się bez reszty. Według przekazu Zofii Kapłon tak o jej ojcu Ferdynandzie napisała w „Wiadomościach Rabczańskich” –Elfreda Trybowska.
Również w Libiążu, w 1935 r. urodziła się jego córka Zdzisława, wcześniej w 1927 r. jeszcze podczas pracy w Filipowicach urodziła się starsza córka Zofia, z którą korespondowałem.
Ferdynand Balon w Libiążu przygotował i przedstawił w 1936r. na boisku w Libiążu sztukę teatralną swojego autorstwa i reżyserii pt. „Hanusine wesele” gdzie wystąpił w orkiestrze weselnej w stroju krakowskim, grając na skrzypcach. (Za swoja pracę zawodową i społeczną otrzymał wiele odznaczeń i dyplomów).
W tamtym czasie Franciszek Zięba był przodowym w kopalnianej stolarni, to on zaprojektował i wybudował z desek scenę na której odbyła się inscenizacja „Hanusinego wesela” którą przyszło oglądać około tysiąc ludzi.
Na zdjęciu autorstwa Tomasza Szopy urodzonego w 1913 r. a będącego uczestnikiem tych wydarzeń, widać z prawej strony Ferdynanda Balona grającego na skrzypcach. Przed muzykantami widać orszak weselny wraz z młodą parą, który przy akompaniamencie głośnej muzyki weselnej kapeli, wśród szpaleru zaciekawionych widzów przechodzili do odświętnie przystrojonych wozów konnych. Na zdjęciu tym widać też domy, drugi z prawej to dom w którym obecnie prowadzone się Warsztaty Terapii Zajęciowej Fundacji im. Brata Alberta w Libiążu przy ulicy Piłsudskiego 4.
Wiesław Koneczny
