Dziś prezentujemy kolejną część "Pocztu Krzeszowickich Legionistów" wg mjr Wojska Polskiego Krzysztofa Pachli.
Noworyta Zygmunt – s. Andrzeja i Teresy z d. Wójcik. ur. 10.05.1896 r. w Miękini, mieszkał w Miękini gm. Krzeszowice, zmarł w 1970 r. (brat Józef , również legionista).
W 1912 r. wstąpił do Związku Strzeleckiego w Miękini. Jako siedemnastolatek 12.08.1914r. razem ze starszym bratem Józefem wstąpił do Legionów w Krzeszowicach - 1. Pułku Piechoty Legionów. Przebył całą kampanię wojenną legionów aż do konfliktu przysięgowego w 1917 r., gdy legiony odmówiły złożenia przysięgi na wierność Prus. Uczestniczył w działaniach wojennych - m.in.: nad ujściem Dunajca do Wisły, w bitwie pod Laskami, w marszu na Ulinę Małą, w bitwie pod Marcinowicami i pod Łowczówkiem. W 1915 r. brał udział w walkach pozycyjnych nad Nidą, pod Konarami, Józefowem i na Podlasiu. W 1916 r. walczył między Styrem, a Stochodem, i w największej bitwie legionów pod Kostiuchnówką. Po kryzysie przysięgowym wcielony został do armii austriackiej. W 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego w Krakowie. Współorganizator przy sypaniu Kopca J. Piłsudskiego w Krakowie.
Noworyta Józef – s. Andrzeja i Teresy z d. Wójcik ur. 29.02.1892 r. (podawana jest też w dokumentach inna data 19.02.1892 r.) w Miękini, mieszkał w Miękini gm. Krzeszowice, zmarł w 1948 r. (brat Zygmunta - legionisty).
Strzelec i bombardier Legionów i Wojska Polskiego. Miał przydomek „Strzelec”. Przed 1914 r. członek Związku Strzeleckiego.12.08.1914 r. wstąpił do Legionów J. Piłsudskiego w Krzeszowicach, do 1 Pułku Piechoty w 3. batalionie. W 1. Pułku Legionów był do września 1915, gdy został ranny. Uczestniczył w bitwie u ujścia Dunajca do Wisły i pod Laskami, w wyprawie na Radom i Dęblin oraz w marszu legionów na Ulinę Małą i przez Kraków na Podhale. Brał udział w bitwie pod Marcinowicami, pod Łowczówkiem i w walkach pozycyjnych nad Nidą. W bitwie pod Konarami w 1915 r. został ranny .Po wyjściu ze szpitala wcielony został do 1 Pułku Artylerii Legionów, 4. baterii. Walczył na Wołyniu pod Kostiuchnówką, nad Styrem. Po odmowie złożenia przysięgi przez legiony (lipiec 1917 r.), został najpierw internowany, potem wcielony do armii austro-węgierskiej, był w niej do 20.09.1918 r. Następnie w Wojsku Polskim. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dostał się do niewoli, był więziony w Petersburgu. Zwolniony na mocy Pokoju Ryskiego.
Noworyta Wojciech – s. Bogumiła i Antoniny z d. Kurdziel. ur. 2.04.1899 r. w Miękini,
mieszkał w Miękini gm. Krzeszowice. W czasie I. wojny światowej został wcielony do 15. Pułku Piechoty armii austro-węgierskiej, walczył w Galicji, następnie na froncie włoskim gdzie został ranny - dostał się do niewoli francuskiej. Zwolniony w ramach misji interwencyjnej polsko-francuskiej, wstąpił do Armii Polskiej gen. Hallera we Francji. W wojnie polsko-bolszewickiej (1919-21 r.) walczył w armii gen Hallera.
Noworyta Antoni – s. Jana i Jadwigi z d. Kłeczek. ur. 17.01.18987 r. w Czernej gm. Krzeszowice, mieszkał w Czernej.
W I. wojnie światowej służył w 13. Pułku Piechoty armii austro-węgierskiej, później w 11. Pułku Strzelców na froncie włoskim, następnie w Armii Polskiej gen. Hallera we Francji (Błękitna Armia). W wojnie 1918-1920 brał udział w bitwach pod Wapniarką i Zaborecznem o granice Polski. W czasie „Wyprawy Kijowskiej” dostał się do niewoli, powrócił w wyniku umów po Traktacie Ryskim z 1921 r..
Ostrowski Władysław - s. Wincentego i Jadwigi z d. Kaczmarczyk. Ur.30.05.1895 r. w Paczółtowicach (ojciec Wincenty był powstańcem styczniowym i w Paczółtowicach ukrywał się przed zsyłką na „Sybir”). W 1912 r. wstępuje wspólnie z kuzynem Kaczmarczykiem Alojzym do Związku Strzeleckiego. Uczestniczy w szkoleniu wojskowym, a ćwiczenia odbywa koło rodzinnej miejscowości Paczółtowice. 6 sierpnia 1914 r. zostaje objęty zgrupowaniem na Oleandrach (wszyscy, którzy mieli mundury wyruszyli pierwsi, ci nie posiadający mundurów mieli dołączyć po ich zdobyciu) - Władysław Ostrowski zdobył mundur od austriackiego żołnierza w zamian za swój nowy garnitur. Wyrusza z grupą 15. jemu podobnych. (według Archiwum Wojskowego z 1934 r. służbę w legionach rozpoczął 7 września 1914 r. w 1. Pułku Piechoty Legionów, w 4. kompanii). W końcu października 1915 r. jest ranny. Do 1. pułku powróci 24.02.1916 r.. Po kryzysie przysięgowym zostaje wcielony do wojska austriackiego 27.10.1917 r.
W Pierwszej Brygadzie 1. pułku (5. batalion, 4 kompania) uczestniczył w bitwach pod: Nowym Korczynem, Opatowcem, Uliną Małą, Krzywopłotami. W bitwie pod Łowczówkiem 20-26.12.1914 r. jest ranny i leczony do 15.05.1915 r. na Węgrzech. Po wyleczeniu powraca do 1. pułku. W 1915 r. uczestniczy w walkach pozycyjnych. W bitwie pod Koklą-Kamieniuchą zostaje ranny i leczony w szpitalu w Rozbroi. Po leczeniu wraca do 1. Brygady Legionów gdzie uczestniczy w walkach pozycyjnych nad Opławą i Stochodem oraz w bitwie pod Rostynówką w 1917 r. :Po kryzysie przysięgowym zostaje internowany w Szczypiornie, następnie wcielony do armii austro-węgierskiej i wysłany na front włoski do 23.03.1918 r. gdzie zapada na malarię i zostaje urlopowany z wojska. W Wojsku Polskim w czasie zagrożenia Warszawy, na własny koszt przyjeżdża do swojego pułku z pominięciem komisji lekarskiej. Zostaje wcielony do 20. Pułku Piechoty.
Autor: mjr Krzysztof Pachla
Zdjęcia z arch. autora
Fotografia tytułowa pochodzi z serwisu: www.audiovis.nac.gov.pl ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.
